Châu Á đang là thỏi nam châm thu hút các nhà đầu tư nước ngoài nhờ nền kinh tế năng động với tốc độ tăng trưởng cao, tài nguyên thiên nhiên dồi dào, dân số ngày càng tăng và thể chế thích ứng theo hướng cởi mở. Trong khi đó, đất đai luôn là vấn đề hệ trọng ở mỗi quốc gia vì các vấn đề lịch sử, chính trị, an ninh, quốc phòng, kinh tế, xã hội, môi trường.
Thực tế là hầu hết các nước trên thế giới cho phép người nước ngoài sở hữu tài sản bất động sản nhà ở; bất động sản du lịch như condotel, shophouse, villa, farmstay, hotel..; bất động sản thương mại như văn phòng, officetel, không gian bán lẻ (retail space); bất động sản khu công nghiệp… Nhưng sở hữu đất đai của người nước ngoài luôn được coi là vấn đề nhạy cảm.
Với tư duy cởi mở, tận dụng triệt để ngoại lực để phát triển đất nước, 7 quốc gia sau đây cho phép người nước ngoài không chỉ sở hữu tài sản bất động sản mà còn cho phép người nước ngoài sở hữu đất đai. Đây là tham khảo hữu ích cho Việt Nam trước thềm sửa đổi 3 luật quan trọng là Đất đai, Nhà ở và Kinh doanh bất động sản.
Tuy vậy, ở thời điểm hiện tại, người nước ngoài cần cân nhắc các yếu tố: Rủi ro về tự nhiên như động đất, sóng thần nên cần mua loại nhà mới, cân nhắc kỹ khi mua nhà cũ; Dân số già hóa nên giảm nhu cầu về nhà ở; Giá trị nhà cũ ngày càng giảm do xuống cấp, không đủ an toàn.
Phần lớn nhà cũ là tiêu sản (consumption goods) chứ không còn là tài sản (asset). Nhưng nếu bạn muốn nghỉ hưu hay đang có công việc ở đó thì đây là nơi lý tưởng để sở hữu đất và nhà.
Nhật Bản không hạn chế người nước ngoài sở hữu bất cứ loại bất động sản nào bao gồm cả đất đai.
Hiện cộng đồng người Việt tại Nhật Bản đã trên 450.000 người và ngày càng lớn hơn. Bạn có thể nghe thấy tiếng Việt ở mọi nơi nên cảm giác như ở nhà.
Tuy vậy, trở thành công dân Hàn Quốc là không dễ dàng. Đảo Jeju là ngoại lệ. Khu hành chính đặc biệt này miễn visa cho người nước ngoài và cấp quyền định cư cho những ai đầu tư khoảng 420 nghìn đô la Mỹ vào bất động sản trên đảo. Quyền định cư này là điều kiện để trở thành công dân Hàn Quốc.
Chính sách "Malaysia - Ngôi nhà thứ 2 của tôi" cho phép người nước ngoài được cấp visa định cư 10 năm thông qua chương trình này
Malaysia ban hành chính sách "Malaysia - Ngôi nhà thứ 2 của tôi" rất thành công. Người nước ngoài sẽ được cấp visa định cư 10 năm thông qua chương trình này. Mua đất và nhà ở đây rất tiềm năng do giá cả còn thấp, nhiều dư địa tăng trưởng.
Với nguồn “vàng đen” ít ỏi hơn, Dubai đã sử dụng công cụ thuế thấp hoặc miễn thuế, tiền vay dễ dàng và nguồn lao động giá rẻ từ châu Á để chuyển mình thành một trong những nền kinh tế năng động nhất khu vực Trung Đông. Dubai đã tự tạo cho mình một dấu ấn mạnh mẽ bằng những dự án bất động sản khổng lồ như khu trượt tuyết trong nhà, đảo nhân tạo hình lá cọ, hay tòa nhà cao nhất thế giới.
Nhờ đó, thành phố tọa lạc bên bờ Vịnh Ba Tư này đã ghi danh mình vào hàng những thành phố phát triển nhanh nhất thế giới. Thị trường bất động sản ở tiểu vương quốc này thực sự bùng nổ sau khi Luật Đất đai điều chỉnh năm 2003 cho phép người nước ngoài được sở hữu đất.
Với nguồn tín dụng lãi suất thấp và dễ kiếm, không thuế thu nhập và số giờ nắng nhiều hơn ở Anh hay Nga, Dubai đã thu hút một làn sóng mới người châu Âu đến đây đầu tư bất động sản.
Điều kiện là họ phải đầu tư ít nhất 40 triệu Baht (1 triệu USD) trong thời gian tối thiểu 3 năm tại Thái Lan. Chính sách này nhằm thu hút các chuyên gia hàng đầu, những cá nhân có giá trị ròng cao và những người đã nghỉ hưu. Các khu đất dự kiến thuộc sở hữu nước ngoài nằm ở Bangkok, Pattaya, các thành phố trực thuộc trung ương và các khu dân cư theo Đạo luật Quy hoạch thị trấn và quốc gia của Thái Lan.
Nhà thì gắn với đất. Cho họ sở hữu nhà mà không cho sở hữu đất theo bất động sản đang là bất cập giữa Luật Đất đai và Nhà ở. người nước ngoài đang chỉ thuận lợi sở hữu nhà ở là chung cư tại Việt Nam. Chính sách, pháp luật của nước ta về cho phép người nước ngoài sở hữu các loại bất động sản khác ngoài nhà ở cũng chưa rõ ràng.
Thể chế đang cản trở dòng đầu tư nước ngoài vào bất động sản. Hy vọng, điều này sẽ thay đổi khi 3 luật trên sửa đổi để khơi thông nguồn lực phát triển đất nước.
Tác giả: TS. Đoàn Văn Bình - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Tập đoàn CEO
https://diendandoanhnghiep.vn/nhung-nuoc-chau-a-nao-cho-nguoi-nuoc-ngoai-so-huu-dat-dai-237690.html